اعجاز گیاهان دارویی؛ انار

مشخصات گياه‌شناسي
از نظر بسياري از صفات مشابه مورد هستند از اين جهت در بعضي رده‌بندي‌ها جزوه تيره مورد بررسي مي‌شود. به صورت درخت يا درختچه با برگ‌هاي ساده معمولاً متقابل و گل‌هاي نر و ماده كه هر گل آن 8 ـ 4 كاسبرگ گوشت‌دار دارد تعداد گلبرگ‌ها هم همان است كه به رنگ قرمز يا متمايل به ارغواني و تعداد پرچم‌ها زياد است تعداد برچه‌ها زياد كه به جدار داخلي نهج پياله مانند چسبيده است و مجموعاً به صورت تخمدان تحتاني با برچه‌هاي فراهم در يك تا سه رديف منطبق به هم بوجود آورده است. از تيره انار (Punicaceae) است و كاسبرگ‌ها و پرچم‌ها و خامه و كلاله مادگي روي ميوه مي‌ماند. اصل آن از ايران كه به ساير نقاط دنيا رفته است. در جنگل‌هاي شمال وحشي مي‌رويد در نواحي مختلف در خانه‌ها كاشته مي‌شود.

امام موسي كاظم(ع):
دود حاصل از سوختن ساقه انار موجب دوري حشرات مي‌گردد.

خواص دارويي انار
در پوست، ريشه، ساقه، ميوه انار تانن زياد و آلكالوئيدهاي مختلف است كه معروف‌ترين آنها پله‌تيرين (Pelletierine) نام دارد. انار داراي هورمون جنسي استروژن هم مي‌باشد و در مداواي آرتروز و مخصوصاً در دوران يائسگي خانم‌ها و پوكي استخوان‌ها و حالت گُرْگرفتگي و ريزش موي سر آنها اثر خوبي دارد.بخش‌هاي مختلف انار قابض و در بند آوردن خون اثر بسيار خوبي دارد در معالجه اسهال و خونريزي بدخيم مصرف مي‌شود چون كم‌كننده قند خون است براي درمان ديابت هم مفيد مي‌باشد. در معالجه ميگرن و ضدعفوني كردن و درمان سرطان رحم نيز تجويز مي‌شود. ميوه انار مقوي قلب و تصفيه‌كننده خون است و بايد قبل از غذا خورده شود تا اشتها را باز كند، گل تازه شكفته شده انار را چيده در سايه مي‌خشكانند و به صورت پودر در مي‌آورند و مصرف مي‌كنند. پوست ريشه انار بهترين داروي دفع‌كننده قطعي كرم كدو مي‌باشد كه بايد حدود 100 گرم پوست خشك شده ريشه را در يك ليتر آب به مدت بيست و چهار ساعت خيساند و سپس به مدت 10 دقيقه آن را جوشاند و هر روز سه فنجان آن را خورد. (به فاصلة 5/1 ساعت). گل و پوست ساقه و ميوه انار براي قطع فوري اسهال مؤثر است كه بايد 25 گرم از يكي از آنها را در يك ليتر آب دم‌ كرده مصرف شود. گل انار نر (گلنار) اثر بهتري دارد.

امام رضا(ع):
خوردن انار شيرين موجب ازدياد مني و نيكويي فرزند مي‌شود.

براي معالجه ورم لوزه‌ها بايد جوشانده پوست درخت يا گل آن را قرقره كرد. در معالجه آنژين هم مؤثر است. مضمضه اين جوشانده براي سفت كردن لثه و جلوگيري از خونريزي آن مؤثر مي‌باشد. براي معالجه سرفه و درد سينه و بهتر كردن رنگ رخسار آب و رب انار مناسب است. انار شيرين اثرش بهتر است. اگر سر انار را سوراخ كرده درونش روغن بادام شيرين بريزند و روي شعله قرار دهند تا بجوشد و به حد اشباع برسد مكيدن آن براي درد سينه و سرفه بسيار مؤثر است. آب انار شيرين مخلوط با شكر و صمغ عربي و روغن بادام كه نيم گرم باشد اين اثر را دارد. پوست انار ترش براي رفع اسهال مزمن و قرحه معده و مقعد اثر زياد دارد و اگر مخلوط مساوي از پودر پوست انار ترش و مازو (بلوط) را در سركه بجوشانند تا منعقد شود و آن را به صورت قرص‌هايي به اندازة فلفل درآورند تا 15 عدد آن كافي است. مخلوط مساوي از اناردان ترش (دانه خشكيده انار) با مويز و آن زيره كرماني براي رفع قي و تقويت معده مؤثر و براي رفع حالت ويار و استفراغ شديد خانم‌هاي تازه حامله شده اثر معجزه‌آسا دارد. ضماد گل انار با برگ مو هم براي قي زياد مفيد است. عصارة برگ انار با گلاب براي جلوگيري از خراش و سفت شدن پوست پا كه در اثر كفش بوجود مي‌آيد و التيام آن مفيد است. پيه انار (قسمتي كه دانه‌ها به آن چسبيده) براي رفع ورم لثه و آبسه دندان مؤثر است. رب انار براي معالجه زخم‌هاي دهان و زبان (به صورت زخم‌هاي سفيد يا كمي زرد كه اطرافش متمايل به بنفش است) و به نام آفت معروف است بسيار مؤثر است و آن را معالجه مي‌كنند. بخصوص اگر با پودر آويشن شيرازي مخلوط كنند .