چگونه با کودک و نوجوان ارتباط برقرار کنیم؟
گفتیم که کودک و نوجوان به‌عنوان بخشی از انسان‌ها، موجودات اجتماعی هستند و مانند سایر افراد خواسته و نیازهای اجتماعی دارند که باید برای رفع آنها در جامعه چارهجویی شود و این مهم تنها با برقراری ارتباط با دیگران ممکن خواهد بود. اهمیت ارتباط نیز بررسی پوشیده نیست. امّا برقراری ا ارتباط مؤثر و موفق با این قشر، شیوه و روش خاص دارد؛ چون نیاز، درک و فهم و سن آنان موجب رفتار خاصی میشود. ازاینرو لازم است متناسب با ویژگیهای هر گروه سنی با آنان ارتباط برقرار شود. برای برقراری ارتباط با هر گروه سنی باید اصول و ویژگیهای گروههای سنی موردنظر را شناخت؛ مثلاً باید دانست که چه واژگان و چه موضوعات وجه شیوهای متناسب با هر گروه سنی است و فراخور همان سن از واژگان پایهی همان گروه سنی بهره جست.منظور از «واژگان پایه» مجموعه واژگانی است که اکثر قریب به اتّفاق یک گروه سنی توانایی درک معنی آن رادارند. این نکته یکی از نکات مورد توجّه در ایجاد محدودیت و ویژگیهای خاص در برقراری ارتباط و ادبیات کودک و نوجوان است. علاوه بر محدودیت‌های یادشده، به هنگام برقراری ارتباط با دیگران، ممکن است: هردو همزبان باشید و با کلمات بتوانید ارتباط برقرار کنید. ( استفاده از نمود آوایی یا گفتاری زبان).همزبان نباشید و شما با حرکات به او بفهمانید که چه میخواهید. (استفاده از نمود حرکتی یا اشارهای زبان). با اشاره به شئ یا وسیلهای، نظرتان را بیان کنید. (استفاده از نمود اشارهای زبان). با کشیدن شکل، خواستهی خود را بیان نمایید. (استفاده از نمود دیداری یا تصویری زبان).
در هر ارتباطی از پنج‌پایه یا رکن استفاده میشود که عبارت‌اند از:
ارتباط گیرنده(دهنده):کسی که برای رفع نیاز خود با دیگری ارتباط برقرار میکند ؛ معلّم ، تابلوی راهنمایی و…
مخاطب ارتباط: کسی یا چیزی که مورد توجّه ارتباط گیرنده است و نیاز او را رفع میکند؛ فراگیر، راننده و…
وسیله و شیوهی ارتباط: ابزار یا روشی که ارتباط گیرنده برای رفع نیاز خود بدان متوسّل میشود؛کتاب، تابلو و…
پیام ارتباط: منظور و هدف برقراری ارتباط از سوی ارتباط گیرنده؛ آموزش، موضوع تابلوی موردنظر و …
بازخورد ارتباط: نتیجه و تأثیر برقراری ارتباط در مخاطب ارتباط؛ یادگیری، رعایت مقرّرات و کاهش تصادفات و …
همانطور که میبینید در یک کلاس درس معلّم، ارتباط گیرنده، فراگیران، مخاطب ارتباط، کتاب، تخته، گچ و…، وسیله ی ارتباط و موضوع تدریس، پیام ارتباط و میزان یادگیری فراگیران و تغییر رفتار بازخورد ارتباط محسوب میشود.
دیدگاهتان را بنویسید