گلچینی از مقدمۀ دکتر محمدرضا بهرنگی

کتابی راهنما براي تقويت يادگيری مفهومی
….
اگر تصاویر مفهومی واژه‌ها و جمله‌ها را هم‌زمان با خواندن به ذهن آوریم و نه تصاویر واژه‌ها و جمله‌ها را، و در این تحوّل مهارت یابیم، آنگاه به پیشرفت خود در یادگیری حین مطالعه پی خواهیم برد و از آن لذّت و نشاط انگیزشی بیشتری برای خواندن خواهیم یافت. در آموزش و یادگیری به‌ذهن‌آوردن هم‌زمان تصاویر مفاهیم واژه‌ها و جمله‌ها ارزشمندتر از به ذهن سپردن آن‌هاست.  واژه و واژه‌ها وقتی به برگ ذهن بچسبد و از آن لارو بسازد و تغذیه شود، پرواز پروانۀ فهم را می­آفریند.
…. نکات کتاب گرافیک و ارتباط بصری ارزشمند و مکمل نظریۀ خود یافتم: با استفاده از ابزار کمک‌یارِ یادگیری، نقشۀ ذهنی، اطلاع‌نگاشت (اینفوگرافیک)، طراحی گرافیگ، تهیه جدول و نمودار، عکس و تصویر، استفاده از رنگ، صفحه‌آرایی و ابزار دیگر معرفی‌شده، این‌ها را ابزار استحکام‌بخش نظریۀ خویش در راهبری خویشتن یادگیری و مدیریت آموزش و یادگیری بر مبنای خویشتن‌آموزی مفاهیم علمی برای فراگیران یافتم. در واقع، تعامل فکری دوستانه­ای با مطالب کتاب حاضر برای توسعۀ ابزار شناخت و باروری ذهن برای عادت‌ورزیِ درک مفاهیم برقرار کردم و به همین دلیل، مطالعۀ آن را برای هر مؤسسه یا نهاد درگیر با آموزش و یادگیری، در اولویت توصیه دانستم.
….
یادگیرنده‌ای که تأثیرات آموزشی و پرورشی جلسات حضور و مشارکت در این نوع آموزش و یادگیری بر ذهن خود را با وضع و حال گذشتۀ ذهن‌آگاهی خویشتن مقایسه می‌کنند، خود به توانایی و نگرش جدید از یادگیری پی می­برد و این توانایی را پیدا می‌کنند که از فکر بسته به فکر باز، تعالی یابد. او به این فکر روشن از درک مفهوم حتی یک واژه در متن می­رسد که بیان و توصیف معنایی آن متأثر از رنگ، اندازه، معنا، ریتم، آهنگ، لحن، منطق، و تداعی‌هایی بر انگیزاننده در ذهن است که برای بیان مطالب استخراج‌شده از ذهن خود به فضایی بیش از یک ورقه A4 (20 در30) بلکه بیشتر از یک برگ اوزالیدی با طول و عرض 118 در 84 نیاز دارد. اینجاست که کامپیوتر و پاورپوینت از اختراعات نسل جدید همراه با فنون مذکور در این کتاب و الگوهای آموزش و یادگیری به کمک او می­آید تا وسیله­ای مؤثر در بیان فراخ‌اندیشی از یک مطلب به تجربه‌درآمدۀ او شود. این گونه تفکر وسیع و نیاز به استفاده از فناوری­های اطلاعات و ارتباطات و نرم افزارهای گوناگون کامپیوتری، همان نوعی است که می­توان در مهارت در ذهن برندۀ ایرانی جایزه نوبل در ریاضی روان­شاد مرحوم دکتر مریم میرزاخانی، برای درک مطالب و تکثر عوامل و علل مؤثر در مفاهیم ریاضیات نظریۀ زمینه‌ای خود تصور کرد.
مطالب بسیاری برای گفتن درباره مفید بودن مطالعۀ این کتاب در ذهن دارم که در این فضای محدود نمی‌گنجد؛ ولی در یک جمله به همه استادان می‌گویم که در هر درسی که دارند، ابتدا فراگیران خود را به نحوۀ استفاده از مطالب این کتاب برای تقویت یادگیری مفهومی و نگه داشت مفاهیم در ذهن، راهنما باشند.

مقدمۀ دکتر محمدرضا بهرنگی (دانلود کنید)