سیاحت نامه

میرزا حسن فرزند میرزا مهدی از آزادیخواهان و روشنفکران عصر خود در آذربایجان بود. هر چند در حجره پدر در مراغه به شغل بزازی اشتغال داشت اما این دلیل بر آن نمی شود که او از سیاست و اتفاقاتی که در اطرافش می‌افتد بی خبر است. او از فهم و خرده بهره شایانی داشت. پاک طینت خیر و بسیار فرهنگ دوست بود. او با سرمایه شخصی خود اولین مدرسه دخترانه را در سال 1325 ه.ق در مراغه افتتاح نمود هر چند با مخالفت عده ای کنج اندیش و متحجر مواجد شد. او در ارتقای سطح علمی فرهنگی مردم شهرش از هیچ عملی دریغ نداشت. میرزا حسن روی افکار وطن پرستی و ترقی خواهیش همیشه مورد قهر وغصب حاکم و فرمانرمای آذربایجان که حاجی صمن خان شجاع الدوله بود، قرار میگرفت و از قهر و کین او در امان نبود.