سفرنامه تبریز

نویسنده این رساله سلیمان خان مهندس فرزند حکیم داود است. حکیم داوود از ارامنه ایران و از اطبائی بود که نسبت به دولت متبوعه خویش خدماتی انجام داد و بالاخره در سال 1268 قمری در تهران درگذشت. جنازه او را با احترام و تشییع مفصلی به خاک سپردند. سلیمان خان از شاگردان مدرسه دارالفنون در رشته مهندسی بود که پس از فراغت از تحصیل، چندین سال در همان مدرسه خلیفه و مترجم و بعد معلم ریاضی دارالفنون بود. وی در سال 1316 قمری درگذشت. مأموریت اصلی سلیمان خان و هیئت همراه او، تدریس در مدرسه دارالفنون تبریز بود که این هیئت در سال 1293 به تبریز رسیدند. روز حرکت او از تهران به تبریز 6 ذیقعده 1293 و تاریخ خروج وی از تبریز به تهران سه‌شنبه 16 شعبان‌المعظم بود. بنابراین مدت اقامتش در تبریز حدود هشت ماه و نیم بود. انشای این سفرنامه ساده است و بعضی جمله‌ها شاید به تقلید از زبان خارجی به صورت بریده و مقطع نوشته‌ شده مانند (هوا بسیار خوب با طراوت) که اصلاحات لازم در گیومه اضافه شده ولی در قسمتهای دیگر به‌خاطر حفظ متن به همان صورت باقی است. غلطهای املائی زیادی در متن وجود دارد مانند (بامیل خواطر، کسیف، استحظار، برخواستن، خدمتگذاری و…) از طرفی با اصطلاحات گویشی جالبی در این رساله برمی‌خوریم مانند (منزل مبارکی کردن، بندگی نمودن، لابد شدم، سبقت خصوصیت، به روی بزرگوار نیاوردن و…). نویسنده به جزئیاتی در حرکات و خوردن چای و ناهار مکرر اشاره می‌كند اما همین شیوه جزئی‌نگری در آن هنگام که نگاهش متوجه اطراف می‌شود، اطلاعات جالبی از مناظر و آداب و رسوم فرهنگ مردم، مثل استقبال از مسافرین در منازل ارائه می‌دهد و ما را در حال و هوای آن دوره قرار می‌دهد. مؤلف درباره‌ وظیفه پستخانه می‌نویسد: «انصافاً عمل پستخانه بسی منظم و كارچاپارش بسیار منتظم است و وقت ورود چاپار به هر جائی هیچ تخلف نمی‌كند».
نویسنده این رساله سلیمان خان مهندس فرزند حکیم داود است. حکیم داوود از ارامنه ایران و از اطبائی بود که نسبت به دولت متبوعه خویش خدماتی انجام داد و بالاخره در سال 1268 قمری در تهران درگذشت. جنازه او را با احترام و تشییع مفصلی به خاک سپردند. سلیمان خان از شاگردان مدرسه دارالفنون در رشته مهندسی بود که پس از فراغت از تحصیل، چندین سال در همان مدرسه خلیفه و مترجم و بعد معلم ریاضی دارالفنون بود. وی در سال 1316 قمری درگذشت. مأموریت اصلی سلیمان خان و هیئت همراه او، تدریس در مدرسه دارالفنون تبریز بود که این هیئت در سال 1293 به تبریز رسیدند. روز حرکت او از تهران به تبریز 6 ذیقعده 1293 و تاریخ خروج وی از تبریز به تهران سه‌شنبه 16 شعبان‌المعظم بود. بنابراین مدت اقامتش در تبریز حدود هشت ماه و نیم بود. انشای این سفرنامه ساده است و بعضی جمله‌ها شاید به تقلید از زبان خارجی به صورت بریده و مقطع نوشته‌ شده مانند (هوا بسیار خوب با طراوت) که اصلاحات لازم در گیومه اضافه شده ولی در قسمتهای دیگر به‌خاطر حفظ متن به همان صورت باقی است. غلطهای املائی زیادی در متن وجود دارد مانند (بامیل خواطر، کسیف، استحظار، برخواستن، خدمتگذاری و…) از طرفی با اصطلاحات گویشی جالبی در این رساله برمی‌خوریم مانند (منزل مبارکی کردن، بندگی نمودن، لابد شدم، سبقت خصوصیت، به روی بزرگوار نیاوردن و…). نویسنده به جزئیاتی در حرکات و خوردن چای و ناهار مکرر اشاره می‌كند اما همین شیوه جزئی‌نگری در آن هنگام که نگاهش متوجه اطراف می‌شود، اطلاعات جالبی از مناظر و آداب و رسوم فرهنگ مردم، مثل استقبال از مسافرین در منازل ارائه می‌دهد و ما را در حال و هوای آن دوره قرار می‌دهد. مؤلف درباره‌ وظیفه پستخانه می‌نویسد: «انصافاً عمل پستخانه بسی منظم و كارچاپارش بسیار منتظم است و وقت ورود چاپار به هر جائی هیچ تخلف نمی‌كند».