تاریخ

آنچه در این کتاب دربارۀ سرزمین موسیان آمده، گزیده‌ای از کلّیّات و مجملی از تفصیلاتی است که دیرینه شناسان در طول بیش از یک سده ابراز داشته‌اند؛ چون سرزمین موسیان، چهرۀ شگفت آوری دارد و با فراز و فرودهای ده‌هزارساله‌اش، پیشینۀ روشن و آشکاری همانند پرتو بامدادان و ترنّم جویباران، پایدار همچون عزم و سلحشوری پهلوانان و سرشار از عشق بیکران دارد. ای سرزمین موسیان! تو بالاترین فریاد تاریخی هستی که تن اهورایی‌ات، آماج تیرهای آشور بانیپال و اسکندر گُجستک گشته است؛ ولی ققنوس وار برپای ایستاده‌ای!

مجموعه سرزمین ملایر در دورۀ قاجارها است که در آن چگونگی ساخت و شکل‌گیری شهر کنونی ملایر در دورۀ فتحعلی شاه قاجار و معرفی حاکمان قاجاری این منطقه از ابتدا تا زمان روی کار آمدن رضاشاه پهلوی پرداخته می‌شود. در این جلد به پیشینۀ تعدادی از خاندان‌های اصیلی که بعد از ساخت شهر ملایر در آن ساکن می‌شوند، چگونگی ساخت اولین مدرسه‌ها و شکل‌گیری آموزش و پرورش شهر، منابع تأمین آب ملایر، سپاه و فوج معروف ملایر در آن دوره، بناهای قاجار و سفرهای ناصرالدین شاه به ملایر نیز اشاره می‌شود.

مجموعه، پژوهشی ادبی – تاریخی در نامیابی کهندژ گوراب و دشت ملایر در داستان ویس و رامین است که ویراستاری علمی آن توسط دو تن از اساتید برجستۀ دانشگاه تهران موجب اعتبار علمی آن شده و نگارنده تغییری در محتوای فصول هفتگانه چاپ شدۀ آن را جایز نمی‌داند، فقط یک فصل با عنوانِ «نقد و بررسی ازدواج همخونی در ایران باستان» به آن اضافه شد که مکمل مباحث پیشین است.

سرزمین ملایر در شاهنامۀ فردوسی مربوط به تاریخ اسطوره‌ای ملایر یا تاریخی است که فعلاً زمان وقوع رخدادهایش را به‌طور واضح نمی‌توان مشخص کرد. در این کتاب، بخش‌هایی از داستان فریدون، کیکاوس و پسرش کیخسرو و از همه شاخص‌تر و بارزتر بهرام چوبینه و ارتباطشان با سرزمین ملایر و حومۀ آن، مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. درواقع، سرزمین ملایر در شاهنامۀ فردوسی یک کتاب معتبر است که با استفاده از 202 منبع تألیف شده و راهی برای جوانان باز کرده است تا با شاهنامه بیشتر آشنا شوند و از این بابت تلاش مؤلف آن قابل تقدیر است.

این کتاب در یک مقدمه و شانزده درس تنظیم گردیده است. در این اثر تلاش گردیده به آموزش نوشتن و خواندن ارقام محاسبات سیاق دیوانی و تجاری پرداخته شود که شامل:
درس اوّل تا ششم: آموزش ارقام سیاق نقد، از یک دینار تا 9 میلیون تومان و اعداد نجومی؛
درس هفتم: کسر نقد و اجزای آن در محاسبه و اجزاء دانگ در سنجش همراه با جداول؛
درس هشتم و درس نُهم: آموزش ارقام سیاق جنس از یک من تا نُه میلیون خروارشامل دو درس؛
درس دهم: اصطلاحات سیاق تجاری مثل: اجزای واحد وزن ، سیاق تجاری،مقیاس اوزان در ایران ،تطبیق اوزان خارجه با سنگ تبریز و سنگ شاه، مقیاس اوزان خارجه با یکدیگر، اوزان در قرون اولیه اسلامی،طریقه نوشتن ایام هفته ،علائم و مدهای، و اصطلاحات سیاق تجاری؛
درس یازدهم: اجزای یک قران در سیاق تجاری،تعریف پول و اشکال دیگر قران در سیاق تجاری، محاسبات تجاری،اشکال اعشار و اجزاء من شاهی،قواعد جمع و تفریق در کسور (اجزاء) وزن تجاری؛
درس دوازدهم: آموزش اشکال نفر در سیاق از یک نفر تا 9000 نفر؛
درس سیزدهم: آموزش اشکال ذرع درسیاق مثل: ذرع شاهی و گره ، اجزای ذرع شاهی، آموزش ارقام ذرع از یک ذرع تا 9 میلیون ذرع ، مقیاس ذرع شاهی با اندازه ذرع کشورهای خارجه و … ؛
درس چهاردهم:جایگاه ارزش مکانی اعداد در سیاق :نقد-جنس-نفر و ذرع؛
درس پانزدهم: سکه و جایگاه سنجش ان در ادوار گذشته شامل:
مسکوکات زمان صفویه، مسکوکات دوره افشاریه و زندیه ،مسکوکات رایج اواخر دوران قاجاریه، مظفرالدین شاه ، محمد علی شاه،احمد شاه ؛ سکه های رایج در آغاز سلطنت رضا شاه ،مسکوکات رایج ایران در آغاز سلطنت پهلوی،سکه های دوره رضا شا،سکه های نیکلی، آخرین دهه های سیاق نویسی و سرانجام سیاق ، مقیاس نقود و مسکوکات در ایران؛
درس شانزدهم:بازخوانی اسناد سیاق شامل:جایگاه اسناد تاریخی – بازخوانی سند مستمریات-بازخوانی کتابچه مواجب مستوفیان – صورت پرداخت قبض سهم سادات.

عدد هفت برجسته‌ترین شماره نمادین در فرهنگ ایرانیان باستان است. طبیعت پر رمز و راز و عرفانی این عدد که بیانگر آرامش و نیروی فراطبیعی است در تمام زوایای زندگی ایرانیان باستان وجود داشته است. با کندوکاو در تاریخ فرهنگی شرق و غرب، دانسته می‌شود که ایرانیان بیش از هر ملتی به عدد هفت اهمیت می‌داده‌اند و از رمز و رازهای آن باخبر بودند. اندیشه‌هایی که درباره این عدد به باورها و استوره‌های مصر باستان، میان‌رودان، هند، چین، یونان، روم و دیگر فرهنگ‌های باستانی راه‌یافت ریشه در فرهنگ ایران باستان دارد.

نــگارش کتاب ولیّ مستور (حاج آخونــد، شیخ بی‌خانقاه)، نه یک داســتان، که داســتان‌ها دارد…. نگارنده توصیه می‌کنـد که بــرای دریافت روح معنوی، انسانی، همزیستی مســالمت‌آمیز، نقـد و نظر درست، تحمل یکدیگر، بلند  نظری، بخشش و بخشــندگی، مهمان‌نوازی، هم‌دردی، احترام متقابل، نوع‌دوســتی، دینداری، وطن‌پرســتی و عشق به ایران، عشق به انســانیت، عشــق به طبیعت، عشــق به حیوانات، عشق به خانواده، حفظ حریم‌هــا، پاکدامنــی و عفّت، ســپاسگزاری از خداونــد، سپاسگزاری از دیگــران یا بندگان خداوند، حریص بودن در مطالعه و کسب دانایی و ده‌ها پیام مثبت دیگر، آن هم از گفتار و رفتــار(سیره) یک انسان الهی و دوست‌داشتنی که در دل انســان‌های هم‌عصر خودش جایگاه و پایگاه واحترام ویژه و مخصوص داشت، یعنی حاج ملا محمود صالحانی (معروف به حاج‌آخوند) که از آیت‌اللّه‌های دیــروز و امروز هیچ چیز کــم نداشــت، هر خواننــدۀ صاحب ذوقی این اثر و هر سه اثر سید عطاءاللّه مهاجرانی را بخواند. هر  چنــد که ایشـان ممکن است نقش مولانا در مقابل شمــس تبریزی را در قبال حاج آخوند بر عهــده گرفته باشــد، و هــر آمــوزه‌ای را که درست و مفید به نظرش می‌رسیده است، به نام استادش به خواننده منتقل کند.

این کتاب حاصل سالها جست و جو و تلاش گردآورنده و دیگر کسانی که در تحقق و تولید و تولد اثری پرشکوه و ماندگار برای کشف معرفی نامداران لاریجان با عنوان لاریجان گنجینه نامداران (فرهنگ نامه دانشوران و نامداران لاریجان) از هیچ گونه کوششی از پا نایستاده اند نیز نخستین اثر و فرهنگ نامه جامع و مدون در معرفی و تجلیل از بزرگان و نام آوران و مفاخر و چهره های ماندگار لاریجان در حوزه های مختلف علم، فرهنگ، هنر، اقتصاد، سیاست، ورزش و … است. این اثر فاخر و مانا بر آن است تا با تجلیل از چهره های ماندگار و ستارگان پرفروغ لاریجان از متقدمین تا متاخرین و معاصران آینه دار آشنایی نسل امروز و آینده با میراث ….

عبدالکریم اهری به سفارش میـرزا عیسـی قائم مقام فراهانــی(وزیر عباس میرزا نایب السلطنه) اقدام به تحریر 4 رسالۀ جهادیه نمـود و لشکریان را به جهاد برعلیه روس ها ترغیب و مردم را به حمایت از مجاهدان در این جنگ تشویق کرد. در این کتاب، متن دورساله جهادیه معرفی شده است لکن از دو رساله دیگر اطلاعی حاصل نشده است! در ایـن مجموعـه عـلاوه بر متن دو رساله جهادیه این عالم مجتهد، مؤلف محترم نیم نگاهی به مبارزات میهن دوستان ارسبارانی در حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران هم داشته است. بر اساس اسناد و مدارک در دوران اشغال آذربایجان توسط قوای متفقین و تشکیل حکومتی دست نشانده تعدادی از جوانمردان ارسبارانی با تبعیت از عالم دینی علیه تشکیلات فرقه دموکرات قیام می‌کنند، بدون اینکه امکان کمک نظامی از طرف ارتش ایران به آنها وجود داشته باشد.

این کتاب تحقیقی است در زمینه مزدک و بابک پژوهی. مولف در این کتاب تلاش شده با زبان منابع طبقه بندی شده با خواننده ارتباط برقرار کند. این تحقیق بر اساس شواهد و اسناد تاریخی ثابت میکند که بابک و بابکیه و خرمه دینان متعلق هستند به رشته کوههای مزدکیان.

….. اهمیت جایگاه خلیج فارس در مسایل اقتصادی و سیاسی منطقه بر هیچ کس پوشیده نیست از این رو بخش عمدۀ تحقیقات متوجه مسایل سیاسی و اقتصادی پیرامون خلیج فارس شده و در مورد تحولات فرهنگی این ناحیه آنچنان که باید و شاید پزوهشی به انجام نرسیده است و از این رو به‌نظر می‌رسد تمرکز بر موضوعاتی که تحول فرهنگی را مورد توجه قرار می‌دهد می‌تواند در اولویت قرار گیرد، با این اهمیت بوده که در این کتاب موضوعی فرهنگی مد نظر قرار گرفته است، و چه بسا پژوهش‌های صورت گرفته نیز بیشتر بر موضوع «طریقت‌های صوفیه» و نقش آنان در تحولات سیاسی منطقه مورد توجه قرار گرفته است، اما در حوزۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی و از این میان حضور طریقت‌های متصوفه و جایگاه آنان در تحولات فرهنگی واجتماعی خلیج فارس از جمله مسایل کمتر شناخته شده‌ای است که نیازمند تحقیقات جامع و توجه به این حوزه از مطالعات خلیج فارس می‌باشد…..